Engelli öğretmen ataması ile istenen “öğretmen olabilir” ifadeli rapor hakkında

Haziran 2020 dönemi engelli öğretmen ataması ile istenen “öğretmen olabilir” ifadeli rapor hakkında Milli Eğitim Bakanlığı - Personel Genel Müdürlüğü'ne gönderdiğimiz yazıdır.

Eğitimde Görme Engelliler Derneği (EGED); kuruluş bildirgesinde ve tüzüğünde, engelli öğretmenlerin mesleki sorunlarının çözümünde etkin rol oynamak amacında olduğunu belirtmiş ve bu doğrultuda engelli öğretmenlerin atanması, özlük hakları ve görevlerini yaparken karşılaştığı problemler hakkında çalışmalarını sürdürmüştür.
Bakanlığımız Personel Genel Müdürlüğü tarafından Haziran 2020 dönemini kapssayan "ENGELLİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİĞE BAŞVURU ve ATAMA DUYURUSU" yayımlanmıştır. Buna göre 2018 yılında yapılan Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavına (EKPSS) lisans düzeyinde katılan adaylar arasından puan üstünlüğüne göre atama yapılacaktır. Başvurular 15 - 19 Haziran tarihlerinde alınacak; sonuçlar ise 23 Haziranda duyurulacaktır. Atama sürecinin elektronik ortamda yürütülmesi, COVİD-19 sürecinde Bakanlığımızın hassasiyetini gösteren son derece değerli bir uygulamadır. Bununla birlikte; atama duyurusunun "Atamaların Duyurulması, Tebligat ve Göreve Başlama" başlığında Ataması yapılanlardan göreve başlama işlemi esnasında istenen belgeler açıklanmış; daha önceki atama dönemlerinde olduğu gibi "Atamaya esas engelli sağlık kurulu raporunun alındığı hastaneden sağlık durumu
yönünden öğretmenlik görevini yapmasına engel bir durumu olmadığına dair alınacak sağlık kurulu raporu" isteneceği belirtilmiştir.
Bakanlığımız tarafından daha önce gerçekleştirilen engelli öğretmen atamaları ile bir eğitim kurumuna yerleşen adaylardan istenen öğretmen olabilir ifadeli rapor, görme engelli adayları mağdur etmiştir. Şöyle ki;
1) Son yapılan Ocak 2020 ataması dahil, farklı illerde anılan belgeyi almak isteyen birçok görme engelli öğretmene, sağlık kurulları bu raporu neye dayanarak ve hangi kıstasları göz önünde bulundurarak vermeleri gerektiğini ifade eden bir düzenleme olmadığını öne sürmüş ve anılan hususta bir rapor vermek istememiştir. Ayrıca, yalnızca görme engelli olma durumunu gözeterek "öğretmenlik yapamaz" benzeri ifadeler içeren sağlık kurulu raporları da düzenlenmiştir. Birçok görme engelli öğretmen adayı farklı hastanelere giderek bu raporu almaya çalışmıştır.
2) Sağlık kurulu raporu ile öğretmen olabilir ibareli raporun aynı hastaneden alınma durumu ise; görme engelli kişinin öğretmenlik yapamayacağı önyargısına sahip sağlık kurulları nedeniyle kişinin bu raporu alamamasına ve farklı hastanelerden bu raporu alma girişiminin engellenmesine neden olabilmektedir. Ayrıca bu, örneğin Edirne'de yaşayan, üniversite eğitimini İzmir'de sürdürdüğü için sağlık raporunu oradan alan ve Gaziantep'e atanan bir öğretmenin, öğretmen olabilir raporunu almak için önce Edirne'den İzmir'e gitmesi, rapor çıkartması ve Gaziantep il Milli Eğitim Müdürlüğüne vermesi anlamına da gelmektedir ki; söz konusu sürecin telafisi mümkün olmayan sorunlara yol açma ihtimali yüksektir. Üstelik COVİD-19 salgını döneminde engel durumunu bildirir sağlık kurulu raporunu şu anda ikamet etmediği ildeki bir hastaneden alan adayın "öğretmenlik yapabilir" ibareli raporu almak için tekrar sağlık kurulu raporunu aldığı ile seyahat etmesi gerekecek ve bu da salgın riskini beraberinde getirecektir. İş bu nedenle;
1) Milli Eğitim Bakanlığı, ataması yapılan engelli öğretmenlerden "öğretmenlik yapabilir" ifadelerini içeren bir rapor talep etmemelidir. Engelli öğretmenler adaylık sürecinde diğer meslektaşlarıyla aynı değerlendirme ölçütlerine tabî tutulmaktadır. Dolayısıyla bu değerlendirme sonunda aday kişinin öğretmenliğe elverişli olup olmadığı durumu netliğe kavuşacaktır.
2) Şayet bu rapor istenmeye devam edilecekse, Milli Eğitim Bakanlığı, görme engellilerin öğretmen olmasında herhangi bir sorun bulunmadığı hususunda bir genelge ile sağlık kurullarını bilgilendirmelidir.
3) Sağlık kurulu raporu ile öğretmen olabilir ifadeli raporun aynı hastaneden alınması uygulaması sona erdirilmelidir. Yapılan mevzuat düzenlemesiyle sağlık kurulu raporlarına erişim kolaylığı getirilmiştir. Bu uygulamanın kaldırılması, engelli öğretmen adaylarının COVİD-19 salgınında hastaneye gitmek zorunda kalmasını veya farklı bir ile seyahat etmesini önleyecektir.
Derneğimiz, bu süreçte yaşanan mağduriyetlerin giderilmesi noktasında Bakanlığımız ile iş birliği içerisinde çalışmalarda bulunmaya bilgi ve deneyimleriyle hazırdır.